Informator dla rodziców
W przypadku otrzymania przez dziecko diagnozy zaburzenia ze spektrum autyzmu (autyzm, autyzm atypowy, zespół Aspergera), warto postarać się o uzyskanie następujących dokumentów:
- Orzeczenie o niepełnosprawności.
- Orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego (w przypadku gdy rodzic chce, by dziecko rozpoczęło edukację w przedszkolu, szkole).
- Orzeczenie o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju.
- Wsparcie materialne.
Orzeczenie o niepełnosprawności
Orzeczenie o niepełnosprawności dziecka jest konieczne do uzyskiwania wsparcia materialnego oraz daje możliwość korzystania z różnych ulg.
Do uzyskania orzeczenia o niepełnosprawności potrzebne są następujące dokumenty składane w Powiatowym lub Miejskim Zespole do spraw Orzekania o Niepełnosprawności (odpowiednim ze względu na adres stałego pobytu):
- Wniosek o wydanie orzeczenia (druki dostępne są na stronach internetowych zespołu orzekającego oraz w ich stacjonarnej siedzibie) – wypełniany przez rodzica.
- Zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia wydane przez lekarza specjalistę (UWAGA!!! Jest ważne przez 30 dni od daty wystawienia) – w tym wypadku, przez lekarza psychiatrę biorącego udział w diagnozie lub innego lekarza, który na podstawie posiadanej przez Państwo dokumentacji oraz po badaniu dziecka wyrazi zgodę na wystawienie takiego zaświadczenia.
- Dotychczas zgromadzone dokumenty, które posłużą do ustalenia niepełnosprawności (np. opinie lekarskie, wyniki badań) – w przypadku stawiania diagnozy jest to także kopia dokumentów diagnostycznych, tzn. wywiadu rozwojowego oraz kart wypełnianych podczas obserwacji diagnostycznych.
Po złożeniu wniosku jesteście Państwo listownie wzywani wraz z dzieckiem na spotkanie z zespołem orzekającym.
W przypadku braku otrzymania orzeczenia, mamy prawo odwoływać się od tej decyzji w Wojewódzkich Zespołach ds. Orzekania o Niepełnosprawności.
Wielu rodziców dzieci z zaburzeniem ze spektrum autyzmu stara się o uzyskanie orzeczenia o niepełnosprawności, ze względu na różne udogodnienia i dodatkowe możliwości np. dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu edukacji i rehabilitacji, możliwość korzystania z ulg podatkowych oraz ulg w przejazdach komunikacją PKP i PKS, dofinansowania udziału w turnusach rehabilitacyjnych, możliwość skorzystania z przedłużonego o 3 lata urlopu wychowawczego.
Orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego
Orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego zawiera zalecenia dotyczące wsparcia, które przedszkole lub szkoła ma obowiązek zapewnić dziecku.
Orzeczenie to jest wydawane przez poradnię psychologiczno- pedagogiczną właściwą ze względu na adres przedszkola lub szkoły. Jeżeli dziecko nie uczęszcza jeszcze do szkoły lub przedszkola, należy udać się do lokalnej poradni.
Zdarza się, że w danym mieście istnieje konkretna, wyznaczona przez kuratorium poradnia, która specjalizuje się w wydawaniu orzeczeń dla osób ze spektrum autyzmu. Zespoły i poradnie orzekające na terenie Warszawy.
Wymagane są następujące dokumenty:
- Wniosek wypełniony przez rodzica – dostępny na stronie internetowej poradni lub do pobrania na miejscu.
- Zaświadczenie od lekarza specjalisty potwierdzające dane zaburzenie – otrzymacie je Państwo od lekarza na przekazaniu diagnozy.
- Opinię dotyczące funkcjonowania dziecka od nauczycieli z przedszkola lub szkoły (jeżeli dziecko uczęszcza do placówki edukacyjnej).
- Opinię logopedy lub innych specjalistów pracujących z dzieckiem (jeżeli dziecko jest w terapii).
Szczegółowych informacji dotyczących dokumentów należy szukać na stronie internetowej poradni. Orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydaje zespół orzekający. Rodzic jest informowany o terminie zebrania zespołu orzekającego i ma prawo być obecny oraz przedstawić własne oczekiwania dotyczące formy kształcenia swojego dziecka.
Orzeczenie wydawane jest na rok, okres nauki w szkole lub na etap edukacyjny (np. kształcenie przedszkole, kształcenie zintegrowane 1-3 itd.). W orzeczeniu znajduje się: diagnoza, zalecana forma kształcenia (szkoła specjalna, ogólnodostępna, integracyjna, ośrodek rewalidacyjno-wychowawczy; należy jednak pamiętać, że poradnia zaleca rodzaj szkoły, natomiast decyzję co do rodzaju kształcenia podejmuje rodzic), zalecane formy terapii, rehabilitacji, pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz sposoby realizacji specjalnych potrzeb edukacyjnych.
Rodzice, macie prawo egzekwować realizację zaleceń zawartych w orzeczeniu!
Warto wiedzieć, że rodzicowi przysługuje prawo do odwołania się od orzeczenia. Odwołanie składane jest w poradni, która wydała orzeczenie.
Wczesne wspomaganie rozwoju – WWR
Wczesne wspomaganie rozwoju to forma zajęć terapeutycznych dla dzieci z zaburzeniami rozwoju. System edukacji zapewnia bezpłatne zajęcia dla dziecka po dopełnieniu pewnych formalności.
By uzyskać zajęcia w ramach Wczesnego Wspomagania Rozwoju (WWR) należy udać się do Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej, która znajduje się najbliżej naszego miejsca zameldowania. W przypadku dzieci z zaburzeniem ze spektrum autyzmu zazwyczaj jest to poradnia specjalizująca się w zaburzeniach ze spektrum autyzmu.
Opinię o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju wydaje się w momencie ujawnienia zaburzeń rozwoju i/lub niepełnosprawności dziecka. Dziecku przysługuje 4-8 godzin zajęć w miesiącu. W ramach tych godzin dziecko może skorzystać z pomocy np. psychologa, logopedy, fizjoterapeuty, pedagoga. WWR trwa do momentu rozpoczęcia edukacji. Istnieją różne formy terapii: indywidualna z dzieckiem (i rodzicem), grupowa z innymi dziećmi.
Zajęcia WWR mogą być prowadzone zarówno przez publiczne, jak i prywatne placówki edukacyjne, w tym: poradnie psychologiczno- pedagogiczne oraz przedszkola i szkoły.
Podobnie, jak w przypadku wyżej wymienionych dokumentów, powołuje się zespół orzekający i wyznacza termin spotkania, podczas którego dziecko jest badane i na tej podstawie wydawana jest opinia. Na stronie internetowej danej poradni należy odszukać wzór wniosku oraz informację o dokumentach, które dołączone powinny być do wniosku.
Wsparcie materialne dla rodzin
Warunkiem otrzymywanie świadczeń finansowych takich jak: zasiłek pielęgnacyjny, świadczenie pielęgnacyjne jest uzyskanie orzeczenie o niepełnosprawności. Wnioski o wyżej wymienione świadczenia należy składać w Ośrodkach Pomocy Społecznej.
Warto pamiętać, iż rodzic niepełnosprawnego dziecka może się starać o otrzymanie wsparcia finansowego z programu „500 Plus”. Wypłata ta przysługuje rodzinie, jeśli dochód na osobę nie przekracza 1200 zł, a którekolwiek z dzieci w rodzinie jest niepełnosprawne.